W trzecim kwartale 2012 roku na giełdach europejskich odnotowano łącznie 57 IPO, podczas gdy w analogicznym okresie 2011 roku miało miejsce 121 debiutów. Spadek odnotowano również w porównaniu do drugiego kwartału bieżącego roku, kiedy to na IPO zdecydowało się 81 spółek. Łączna wartość ofert w Europie w trzecim kwartale 2012 roku wyniosła 4,4 mld euro, co stanowiło spadek o 53% względem analogicznego okresu ubiegłego roku, kiedy to odnotowano oferty o łącznej wartości 9,4 mld euro.

Najaktywniejszym rynkiem europejskim pod względem liczby IPO po raz kolejny okazała się giełda warszawska (26 debiutów). Kolejne miejsca przypadły giełdzie w Londynie (17 debiutów) oraz Deutsche Börse (5 debiutów). Z kolei pod względem wartości ofert pierwsze miejsce zajął Londyn (4,3 mld euro), drugie – giełda w Luksemburgu (54 mln euro), trzecie – Deutsche Börse (26 mln euro), a czwarte – Warszawa (14 mln euro).

Najważniejszym wydarzeniem minionego kwartału na rynkach europejskich był debiut na giełdzie londyńskiej największego banku w Rosji – Sberbanku. Oferta ta osiągnęła wartość 4,0 mld euro, co stanowiło aż 93% łącznej wartości wszystkich IPO przeprowadzonych w omawianym okresie na rynkach europejskich. Na kolejnych miejscach uplasowały się oferty spółek Eland Oil and Gas (Londyn – 148 mln euro) oraz Parade Technologies (Luksemburg – 48 mln euro).

Tradycyjne wskaźniki koniunktury na rynku pierwszych ofert publicznych, takie jak wskaźnik zmienności rynku (VIX) oraz poziomy indeksów giełdowych, uległy poprawie w trakcie minionego kwartału, dając spore nadzieje na ożywienie na rynku pierwotnym w ostatnich miesiącach bieżącego roku.

Tomasz Konieczny, partner w zespole ds. rynków kapitałowych PwC, stwierdził:

„Mała aktywność na rynku IPO w minionym kwartale nie była dla nikogo zaskoczeniem. Zazwyczaj w okresie wakacyjnym aktywność na rynku pierwszych ofert publicznych jest znikoma, co odzwierciedlają wyniki pierwszych dwóch miesięcy minionego kwartału. Obecna sytuacja na rynkach kapitałowych daje jednak nadzieję na poprawę sytuacji w czwartym kwartale, gdyż kolejka spółek czekających na przeprowadzenie IPO jest bardzo długa. Jeżeli powiodą się zapowiadane duże oferty – m.in. spółek Direct Line, Megafon czy Talanx – koniunktura na rynku może ulec istotnej poprawie.”

W ostatnich latach giełdy w Europie były uznawane za atrakcyjne dla spółek decydujących się na międzynarodowe oferty akcji. Jednakże w bieżącym roku aktywność w zakresie międzynarodowych IPO na rynkach europejskich uległa znacznemu osłabieniu. Eksperci PwC są jednak zdania, że sytuacja ta w niedługim czasie powinna ulec poprawie.

Filip Gorczyca, starszy menedżer w zespole ds. rynków kapitałowych PwC, dodał:

„Obowiązujące od 1 lipca 2012 roku zmiany w europejskich regulacjach prospektowych zmniejszają wymogi w zakresie przeprowadzania IPO dla małych i średnich przedsiębiorstw. Może to skutkować zwiększeniem liczby debiutów mniejszych podmiotów na rynkach regulowanych kosztem rynków alternatywnych. Co więcej,z perspektywy Polski i innych krajów Europy Środkowo-Wschodniej kryteria umożliwiające stosowanie obniżonych wymogów zostały ustalone na takim poziomie, że dotyczyć będą dużej części spółek planujących IPO na warszawskim parkiecie (wystarczy spełnić dwa z trzech kryteriów – nie więcej niż 250 pracowników,50 mln euro rocznych przychodów, 43 mln euro aktywów).”

Rynek amerykański

W minionym kwartale na giełdach w Stanach Zjednoczonych odnotowano 29 IPO o łącznej wartości 6,6 mld dolarów, co oznacza ponad dwukrotny wzrost względem analogicznego okresu w 2011 roku. Największą aktywność na rynku amerykańskim zaobserwowano w sektorach finansowym i nowych technologii, które odpowiadały za odpowiednio 58% oraz 13% łącznej kwoty pozyskanej w drodze IPO. Perspektywy rynku pierwotnego w USA wydają się obiecujące ze względu na dużą liczbę spółek planujących debiut w ostatnim kwartale bieżącego roku.

Rynki azjatyckie

Giełda w Hongkongu odczuła znaczny spadek aktywności na rynku pierwotnym ze względu na dużą liczbę chińskich spółek, które postanowiły odłożyć przeprowadzenie pierwszych ofert publicznych. Tym samym w całym 2012 roku Hongkong może stracić utrzymywany w każdym z trzech ostatnich lat tytuł największego globalnego rynku IPO pod względem wartości ofert.

Na giełdach w Japonii i Malezji odnotowano znaczny wzrost aktywności, głównie w wyniku ponownego debiutu spółki Japan Airlines oraz IPO spółki IHH Healthcare. Obydwie oferty znalazły się w wśród czterech największych IPO na świecie w minionym kwartale.

KOMENTARZ DO RYNKU POLSKIEGO

W trzecim kwartale 2012 roku GPW dominowała w Europie pod względem liczby debiutów (łącznie 26 IPO, w tym 24 na NewConnect) – blisko połowa wszystkich IPO na rynkach europejskich miała miejsce w Warszawie. W porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku (61 debiutów – 7 na rynku głównym oraz 54 na NewConnect) nastąpił jednak znaczny spadek aktywności. Łączna wartość ofert w trzecim kwartale 2012 roku na warszawskim rynku wyniosła zaledwie 14 mln euro w porównaniu z 1.464 mln euro w trzecim kwartale ubiegłego roku.

Największym IPO na warszawskiej giełdzie w okresie od lipca do września 2012 roku była przeprowadzona na rynku głównym oferta prowadzącej działalność na Ukrainie spółki KDM Shipping (sektor produktów i usług przemysłowych) o wartości 6,2 mln euro. Kolejne miejsca zajęły IPO spółek PCC Exol (sektor chemiczny, 3,0 mln euro) oraz Elemental Holding (sektor produktów i usług przemysłowych, 2,6 mln euro, debiut na rynku NewConnect). Średnia wartość oferty na GPW w trzecim kwartale bieżącego roku wyniosła 0,7 mln euro wobec 25,5 mln euro w analogicznym okresie 2011 roku.

Największą aktywność pod względem liczby IPO na warszawskiej giełdzie wykazał sektor produktów i usług przemysłowych, na który w minionym kwartale przypadło sześć debiutów. Na kolejnych miejscach znalazły się: sektor nowych technologii (pięć spółek) oraz sektor budownictwa i materiałów budowlanych (cztery spółki).

Jacek Socha, wiceprezes PwC w Polsce i prezes domu maklerskiego PwC Securities, w następujący sposób skomentował wyniki rynku pierwotnego w Warszawie:

„Ze względu na brak poprawy sytuacji rynkowej duża liczba ofert planowanych na wczesną jesień została przesunięta w czasie lub odwołana. Na aktywność na rynku pierwotnym negatywnie wpływają przede wszystkim utrzymujące się niepewne perspektywy światowej gospodarki. Spowolnienie na rynku IPO przyczynia się natomiast do szybkiego rozwoju rynku obligacji Catalyst, gdyż w obecnej sytuacji wiele spółek decyduje się na finansowanie dłużne.”

Odnosząc się do perspektyw rynku pierwotnego w Polsce w nadchodzących miesiącach, Filip Gorczyca, starszy menedżer w zespole ds. rynków kapitałowych, dodał:

„W ostatnim kwartale 2012 roku można spodziewać się poprawy koniunktury na rynku pierwotnym, gdyż tradycyjnie jest to okres charakteryzujący się znacznie większą aktywnością niż kwartał trzeci. Są spore szanse na pomyślne zakończenie oferty prywatyzacyjnej Zespołu Elektrowni PAK, która byłaby największym IPO w Warszawie od początku roku. Skarb Państwa zapowiada ponadto na późną jesień przeprowadzenie oferty publicznej Polskiego Holdingu Nieruchomości. Jest również grupa ciekawych spółek z sektora prywatnego planujących debiut na GPW w nadchodzących miesiącach. Pozwala to patrzeć z optymizmem na kolejne kwartały, przy czym większego ożywienia na rynku pierwotnym nie należy się spodziewać przed wiosną przyszłego roku.”